Declinarea a III imparisilabice

Declinarea a III-a imparisilabică

Miles, militis, militi, militem, milite, miles Milites, militum, militibus, milites, militibus, milites Hospes, hospitis Calor, caloris Proditor, proditoris Auctor, auctorix Amor, amoris Dolor, doloris Honor, honoris Flos, floris Aestas, aestatis, aestati, aestatem, aestate, aestas Aestates, aestatum, aestatibus, aestatates aestatibus, aestates

Societas, societatis Civitas, civitatis Trinitas, trinitatis Sanctitas, sanctitatis Sacralitas, sacralitatis Probitas, probitatis Hiems, hiemis Pulcritudo, pulchritudinis Celeritudo, celeritudinis Consuetudo, consuetudinis Magnitudo, magnitudinis Multitudo, multitudinis Soror, sororis, Uxor, uxoris Arbor, arboris

Tempus, temporis, tempori, tempus, tempore, tempus Tempora, temporum, temporibus, tempora, temporibus, tempora

Frigus, frigoris, Scelus sceleris Facinus facinoris Aequor aequoris

Crimen, criminis Nomen nominis, agmen, agminis marmor, marmoris cor, cordis

Temele în dentală. (d, t) Milet-S> miless> miles (milet-IS> milit-IS) Pedit-S>pediss>pedis>pedes (Pedit-IS) Custod-S > custoss> custos (custod-IS) Temele in guturală (c, g) Duc-S > Dux (duc-IS) Reg-S > rex (reg-IS) Nec-S > nex (nec - IS) Pax, pacis Strix, striges// striga, ae Teme terminate ]n labiale (b, p) Trab-S > trab-IS Princep-S > princip-IS Teme terminate ]n l, n, r Nu primesc desinenàè la nominativ sg. Sol, solis, flamen, flaminis, praetor, praetoris, auctor, auctoris Unele substantive terminate ]n N p[streaz[ consoana la nominativ sg> flamen, flaminis, pecten, pectinis, ren, renis Substantivele care au O ]n silaba final[ a temei pierd pe N din tem[ la Nominativ sg: regio, regionis; natio, nationis Homo, hominis, cardo, cardinis (cu alternanță vocalică de timbru și cantitate)

Substantivele terminate in s Honos (fără desinență) > hono –s- IS> hono-r-is >>>>> honor Flos> flo-s-IS> flo-r-IS >>>>> flos

Substantive cu tema terminate în U Sus, suis, sui, suem, sue, sus Sues, suium, suibus, sues, suibus, sues Grus, gruis, grui, gruem, grue, grus Grues, gruium, gruibus, grues, gruibus, grues

Substantive imparisilabice care fac genitivul singular in –IUM 1. Substantive parisilabice terminate in două consoane (la origine aveau temă vocalică) Fons, fontis (m) Frons, frontis (m/f) Nox, noctis Urbs, Urbis Pars partis, Nix, nivis Trabs trabis Strix striges 2. Alte monosilabie care nu se termină în 2 consoane Mas, maris Mus, muris Glis gliris Dos, dotis, fraus, fraudis Lis, litis, fauces, faucium (plurale tantum!!!) 3. Altele (as, atis// is itis) Penates, penatium Optimates, optimatium Quirism quiritis Civitas, civitatis ---- civitatium/civitatum Civitas aeterna Substantivele în –AL și –AR = neutre care au pierdut pe –E la nominativ singular = se declină ca mare, maris, și fac ablativul singular în –I Animal, animalis Calcar, calcaris

Totuși, fac ablativul sg in –E următoarele: nectar, nectaris iubar, iubaris, hepar, hepatis, far, farris

Alte modificări majore Caro, carnis (f) Sanguis, sanguinis (m) Iter, itineris Nix nivis Senex senis Iecur, iecinoris

Alba nix Sanguis caeruleum Flavus puer Capillus fuscus Senex canus Oculus glaucus Erat nox Cadebat nix At una nux Fuit mea nex. Multi sunt veritatis cultores, fraudis inimici.  Unus enim verus magister est, qui solus non didicit quod omnes doceret: homines autem discunt prius quod doceant, et ab illo accipiunt quod aliis tradant. In seminibus est causa arborum et stirpium. Sunt et belli sicut pacis iura. Timor non est diuturnus magister officii. In Britannia coelum crebris imbribus ac nebulis foedum est. Foedus, a, um = adj Foedus, foederis = subst n. II Et longum est iter, et non tutum. Inter dominum et servum nulla amicitia est. Aliena vitia in oculis habemus, a tergo nostra sunt. Scythis plaustra sedes sunt.

Amisio amici magnum damnum est. Pater patriae nominatur qui patriam sacrificiis magnis defendit. Reus culpa suam negat. Origo vendendi emendique a permutationibus incipit. Olim enim non erat nummus, neque aliud merx, aliud pretium vocabatur. Hodie autem sine nummis venditio dici non potest, Pretium in numerata pecunia consistere debet. Nam sicut aliud est emere, aliud vendere, alius emptor, alius venditor, ita aliud pretium, aliud merx, at in permutatione id discerni non potest. Actio recta non erit, nisi recta erit voluntas.